Amoniak NH3
AMONIAK
Gazowy amoniak (NH3) jest bardzo reaktywnym i jednym z najbardziej zasadowych zanieczyszczeń gazowych w atmosferze. Amoniak w atmosferze pochodzi zarówno z naturalnych, jak i antropogenicznych źródeł. Największym źródłem emisji NH3 jest rolnictwo (powyżej 90%), w tym hodowla zwierząt oraz stosowanie nawozów amonowych. Amoniak przede wszystkim powstaje w wyniku rozpadu i utleniania mocznika. Rozkład przestrzenny stężeń tego zanieczyszczenia jest ściśle uzależniony od rozmieszczenia głównych źródeł, w związku z tym istnieją „hot-spoty” przede wszystkim związane z dużymi gospodarstwami rolniczymi. Do pozarolniczych źródeł amoniaku należą procesy przemysłowe, emisja z samochodów (katalizatory), składowiska odpadów, oczyszczalnie ścieków, kompostowanie materiałów organicznych oraz ulatnianie z gleb i oceanów. Emisja NH3 w skali globalnej wzrastała systematycznie w ciągu ostatnich kilku dekad, natomiast inwentaryzacja emisji w krajach europejskich wskazuje, że emisja tego gazu zmalała o około 28% pomiędzy rokiem 1990 a 2010.
- Skutki zdrowotne:
- Stężenie amoniaku powyżej 5 ppm jest uciążliwe ze względu na zapach.
- Krótkotrwała ekspozycja na amoniak może prowadzić do:
- podrażnienia nosa i gardła,
- podrażnienia płuc, a przy wyższych stężeniach obrzęku płuc,
- podrażnienia i uszkodzenia skóry i oczu.
- Chroniczne narażenie może prowadzić do rozwoju astmy oraz do uszkodzenia płuc.
- Skutki środowiskowe
- Tworzeniu się aerozoli atmosferycznych, które mogą prowadzić do ograniczenia widzialności, a także wpływają na bilans radiacyjny.
- Zwiększonej depozycji azotu i tym samym degradacji wrażliwych ekosystemów.
Amoniak odgrywa istotną rolę w:
